Trump yönetiminin yakın zamanda açıkladığı fakat henüz teyit edilmemiş istihbarat raporlarına göre Çin, Afganistan’daki devlet-dışı aktörlere Amerikan askerlerine saldırmaları karşılığında para ödemeyi teklif etti.
Yüksek rütbeli bir yetkinin belirttiğine göre Amerika henüz teyit edilmemiş bu istihbarata temkinli yaklaşıyor olsa da mezkûr istihbaratın muhtevasından dolayı ABD bu yöndeki bilgileri ciddiye alıyor. Trump’ın iktidarı bırakmadan önce Çin’e yönelik baskıyı artırma niyeti ve Çin’in Afganistan’da arabulucu rolüyle nüfuz kazanmaya yönelik programlarının iki ülkeyi Afganistan’da karşı karşıya getirdiğini düşünen istihbarat topluluğu üyeleri “devlet-dışı aktörlerin” ülkeler arasındaki rekabetler açısından önemli taşeronlara dönüşmesine de dikkat çekti.
Geçtiğimiz aylarda Rus gizli servisinin Afganistan’daki ABD askerlerine yönelik saldırılar gerçekleştirmeleri için Taliban ve ilişkili gruplara finansman ve ekipman sağladığına dair iddialardan sonra Çin ile ilgili istihbaratın yayınlanması ABD’nin Çin’e karşı sert politikalara yöneldiğinin işareti olarak yorumlandı. Bu yorumlara neden olan ise iktidarı seçilmiş başkan Biden’a bırakmadan önce Trump’ın Çin konusunda giderek sertleşen tutumu ve Çin üzerindeki baskıyı artırmaya yemin etmesi idi.
İstihbarat ile ilgili tartışmalar var
Yayınlanan istihbaratın doğru çıkması halinde Çin ile ABD arasındaki tansiyonun keskin şekilde yükseleceği tahmin edilirken Çin’in Afganistan’daki girişimleri ile söz konusu istihbaratın provokatif derece çelişkili olduğu da değerlendiriliyor. Çin’in Afgan tarafların hepsi ile yaptığı görüşmeler ve zaman zaman taraflara sağladığı silahlar ile Afganistan’da kurduğu çoklu ilişkileri korumak istediğini ve böylesi bir girişimin bu ilişkilere zarar vereceğini değerlendiren uzmanlar Afganistan’ın Çin ile ABD için ortak amaç içeren nadir noktalardan biri olduğunu da belirtiyor.
Diğer yandan adı açıklanmayan istihbarat yetkililerine göre ABD’nin elinde Çin’in Afganistan’daki ABD askerlerini hedef alması için devlet-dışı aktörlere mali yardım teklifi yaptığına dair güçlü deliller bulunuyor. Açıklamayı yapan yetkili devlet-dışı unsurlar ifadesinden kastının özellikle Taliban olup olmadığı ise bilinmiyor. Benzer şekilde ellerinde delil olduğunu iddia eden istihbarat topluluğu üyeleri ise Taliban’ı hedef gösterirken buna temel olarak Taliban’ın kullandığı Çin menşeili silahları ileri sürüyorlar.
+ There are no comments
Add yours